رئیس انجمن خوشنویسان اصفهان با تحریم شرکت در جشنواره فجیره گفت: از انجمن خوشنویسان ایران در مقابله با اقدام موذیانه امارات انتظار بیشتری داشتیم، توقع میرفت که در برابر چنین حرکتی موضعگیری صریح و قاطعانهای را داشته باشد.
رهآورد اخبار: دولت امارات متحده عربی در فراخوان رسمی «جشنواره بینالمللی خط و تذهیب فجیره»، خط نستعلیق را بهعنوان یکی از زیرمجموعههای «خط عربی» معرفی کرده است. این طبقهبندی که در متن سهزبانه (فارسی، عربی و انگلیسی) این رویداد آمده، در این فراخوان، خطوطی مانند محقق، نسخ، نستعلیق و مغربی همگی ذیل عنوان «خط عربی» جای گرفتهاند.
حسین گلشنی، رئیس انجمن خوشنویسان اصفهان در گفتگو با رهآورد اخبار با اظهار ناخرسندی از اینکه جشنواره بینالمللی خط و تذهیب فجیره امارات متحده عربی در تازهترین فراخوان خود، خط نستعلیق را زیرمجموعهای از «خط عربی» معرفی کرده گفت: چندین سال است که کشورهای مختلف با راهاندازی جشنوارهها و نمایشگاههای خوشنویسی، اساتید و خوشنویسان حرفهای را به سمت خود جذب میکنند و از این طریق آثار نفیس خوشنویسی را جمع آوری کرده و سپس برای ثبت این هنر به همین آثار جمع آوری شده استناد میکنند و ادعای مالکیت هنر را مطرح میکند.
وی با تاکید بر اینکه شرکت در این گونه جشنوارهها را تحریم و محکوم میکنیم خاطرنشان کرد: از انجمن خوشنویسان ایران در مقابله با اقدام امارات متحده عربی انتظار بیشتری داشتیم، توقع میرفت که در برابر چنین حرکتی موضعگیری صریح و قاطعانهای را داشته باشد.
گلشنی با اشاره به اینکه دو نفر از اعضای انجمن خوشنویسان ایران به عنوان داور در این جشنواره حضور دارند اضافه کرد: حضور دو تن از اساتید خوشنویسی ایران به عنوان داور در این جشنواره بدین معناست که چنین اقدام ناشایستی را قبول کردهایم.
رئیس انجمن خوشنویسان اصفهان با انتقاد از اینکه انجمن خوشنویسان ایران باید از هویت و هنر ملموس و ناملموس ایران دفاع کند نه اینکه خود در این جشنواره به عنوان داور شرکت کند خاطرنشان کرد: ما برگزاری و شرکت در چنین جشنوارهای را تحریم میکنیم.
وی تاکید کرد: ما انتظار داشتیم انجمن خوشنویسان ایران واکنشی نسبت به این موضعگیری نشان میداد ولی متاسفانه نه بیانیه و نه حرکت محکوم کنندهای از این انجمن ندیدیم.
امارات و تحریف میراث خوشنویسی ایران: از جعل تاریخ تا مصادره هنر
در همین راستا و بر اساس گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد استان قزوین، «استاد میرحیدر موسوی مدیرعامل انجمن خوشنویسان ایران به عنوان داور رشته نستعلیق و استاد زهرا دوستی به عنوان داور رشته تذهیب در مسابقه بین المللی خط و تذهیب ” فجیره” که در کشور امارات متحده عربی برگزار می شود، معرفی شدند و این مایه مباهات و افتخار قزوین و هنرمندان قزوینی است.»
خط نستعلیق یکی از زیباترین و هنریترین خطوط خوشنویسی فارسی و دومین خط خاص ایرانیان است که پس از خط تعلیق در در اواخر سده هشتم و اوایل سده نهم هجری یعنی در عهد تیموری پا به عرصه وجود گذاشت. ابداع خط نستعلیق را به میرعلی تبریزی (درگذشت ۸۵۰ ه.ق) نسبت دادهاند.
میرعلی تبریزی با ترکیب خطوط نسخ و تعلیق، خط نستعلیق را خلق کرد. این ترکیب باعث شد تا خط نستعلیق زیباتر و روانتر از خطوط پیشین باشد و در عین حال خوانایی خود را حفظ کند.
دولت امارات در حرکتی جدید، قرنها هنر خوشنویسی ایرانی را با حذف هویت تاریخی آن، زیر عنوان کلی «خط عربی» به جهان معرفی کرده است. اما این تنها بخشی از یک پروژه بزرگتر است:
جعل هویت هنرمندان ایرانی مانند میرعماد حسنی قزوینی، که در برخی منابع اماراتی و ترکیهای بهعنوان «خوشنویس عثمانی» معرفی میشود!
تغییر نام نستعلیق به «تعلیق» برای قطع ارتباط آن با اصالت ایرانی.
چاپ کتابهای تحریفشده و حمایت مالی از پژوهشهای غیرمستند برای بازنویسی تاریخ هنر.
جذب هنرمندان ایرانی با برگزاری جشنوارههای پرزرقوبرق در دبی و استانبول، تا هنر آنها را در قالب «میراث مشترک عربی» عرضه کنند.
این اقدامات، نه یک اشتباه، که یک برنامه سیستماتیک برای مصادره هنر ایرانی است.
این اقدام امارات، تلاشی برای مصادره میراث هنری ایران تفسیر میشود و یادآور جعلهای مشابه در ثبت جهانی میراث فرهنگی منطقه است و نشان میدهد این بار مسئولان فرهنگی ایران از امارات جاماندند!