اصفهان امروز با یکی از حساس‌ترین چالش‌های اجتماعی خود افزایش سن ازدواج و فرزندآوری روبه‌روست، این روند موجب شده نرخ ازدواج استان به رتبه ۳۰ کشور برسد و فاصله ازدواج تا نخستین فرزند در زنان به پنج سال افزایش یابد.
ره آورد اخبار: مریم فاتحی‌زاده، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری اصفهان در نشست شورای اجتماعی استان هشدار داد: وضعیت جمعیتی ایران به سرعت در حال تغییر است. اگرچه کشورهای اروپایی اذعان دارند که ایران در مقطعی توانسته سریع‌تر از هر کشور دیگری نرخ جمعیت خود را افزایش دهد، اما اکنون شیب کاهشی جمعیت در ایران و به‌ویژه در اصفهان بسیار تند است.
او با اشاره به آمارهای رسمی افزود: رتبه ۳۰ اصفهان در نرخ ازدواج و میانگین بالای سن ازدواج دختران و پسران نگران‌کننده است. سن مادران در نخستین زایمان نیز بالاتر از میانگین کشوری قرار دارد و این روند، فاصله ازدواج تا اولین فرزند را به پنج سال رسانده است.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری اصفهان از اقدامات انجام‌شده در این زمینه گفت: تشکیل ستاد استانی جمعیت به ریاست استاندار، فعال‌سازی قرارگاه‌های جهادی جمعیت در ۴۰ دستگاه اجرایی و ۱۰ فرمانداری، و راه‌اندازی اتاق رصد جمعیتی با حضور روسای بانک‌ها، پزشکان متخصص، ماماها، عطاری‌ها و داروخانه‌ها برای آگاهی‌بخشی. همچنین، کمیته‌های جانبی همچون هیئت اندیشه‌ورز و کمیته نظارت و ارزیابی نیز فعالیت خود را آغاز کرده‌اند.
فاتحی‌زاده یکی از مهم‌ترین تصمیمات استانداری را قرار دادن “خانواده‌محوری” به‌عنوان اولویت اصلی استان عنوان کرد؛ موضوعی که تمامی دستگاه‌ها را ملزم به برنامه‌ریزی در راستای تقویت بنیان خانواده کرده است.
او در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: علت اصلی مشکلات جمعیتی در اصفهان، مسائل فرهنگی است و باید در عمیق‌ترین لایه‌های جامعه تغییر ایجاد شود.
در همین راستا، کمپین‌های تبلیغاتی و فرهنگی متعددی در اصفهان کلید خورده است؛ از جمله کمپین «ریشه‌ها را محکم و شاخه‌ها را پربار کنیم» که با کمک هنرمندان برای ترویج شعارهای اثرگذار در حوزه فرزندآوری طراحی شده است. همچنین، طرح «دو دختر و دو پسر آینده پربار» به‌عنوان جایگزین شعار قدیمی «فرزند کمتر، زندگی بهتر» معرفی و روی کالاها نصب خواهد شد. طرح «قلّه‌های مخفی تا دشت‌های پرجمعیت» نیز با هدف اقناع نخبگان در حال اجراست.
نقش نخبگان و برنامه‌های جامع
فاتحی‌زاده نقش نخبگان را در این مسیر حیاتی دانست و گفت: با ورود نخبگان به عرصه جمعیت، اجرای برنامه‌های مفصل در سطوح پایین‌تر جامعه آسان‌تر خواهد شد.
او در ادامه به مهم‌ترین برنامه‌های جامع این اداره کل اشاره کرد: آموزش و توانمندسازی والدین، الگوبرداری از خانواده‌های شهدا و نخبگان، حمایت اجتماعی و شبکه‌سازی، نقش‌آفرینی هنر و فرهنگ، و همکاری با مشاغل و اصناف مختلف.
واقعیت آن است که بحران جمعیتی تنها در اعداد و آمار معنا پیدا نمی‌کند؛ بلکه در زندگی روزمره جوانانی که آرزوی تشکیل خانواده دارند، در دل پدر و مادرانی که به آینده فرزندانشان فکر می‌کنند، و در افق فردای جامعه‌ای که با خطر سالخوردگی زودرس روبه‌روست، خود را نشان می‌دهد.
نجات آینده جمعیتی اصفهان نیازمند فرهنگ‌سازی عمیق، حمایت همه‌جانبه و هم‌صدایی تمام اقشار جامعه است.
